๑. การบอกกล่าวบังคับจำนอง
เดิมการบอกกล่าวบังคับจำนอง ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๗๒๘ ไม่ได้กำหนดให้ทำเป็นหนังสือ กรณีจึงไม่ตกอยู่ภายใต้บังคับมาตรา ๗๙๘ ที่การตั้งตัวแทนต้องทำเป็นหนังสือ
ฉะนั้นตามแนวคำพิพากษาฎีกาเดิม แม้ไม่ได้ทำหนังสือมอบอำนาจให้ทนายความทำหนังสือบอกกล่าวบังคับจำนอง ก็ถือว่าเป็นการบอกกล่าวบังคับจำนองโดยชอบแล้ว และการที่โจทก์ รับเอาหนังสือบอกกล่าวบังคับจำนองของทนายความเป็นหลักฐานในการฟ้องร้อง ถือว่าโจทก์ในฐานะตัวการได้ให้สัตยาบันแก่การกระทำของทนายความโจทก์ ตาม ป.พ.พ ๘๒๓ แล้ว
แต่ตอ่มา มาตรา ๗๒๘ ได้ถูกยกเลิก และแก้ไขใหม่ โดย พ.ร.บ. แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์(ฉบับที่ ๒๐ ) พ.ศ. ๒๕๕๗ โดยสาระสำคัญของการแก้ไข นั้นคือ การบอกกล่าวจำนองต้องทำเป็นหนังสือ “ และระเวลา การบอกกล่าวไถ่ถอนจำนองไม่น้อยกว่า ๖๐ วัน ”
ฉะนั้น เมือการบอกกล่าวตามกฎหมายที่มีการแก้ไขใหม่ ต้องทำเป็นหนังสือ แล้ว การแต่งตั้งตัวแทน หรือทนายความให้มีหนังสือบอกกล่าว จำต้องอยู่ภายใต้มาตรา ๗๙๘ คือ จำต้องทำเป็นหนังสือการตั้งตัวแทน ด้วย การบอกล่าวบังคับจำนองเป็นเงื่อนไขการฟ้องคดี หากทำไม่ครบถ้วน จะเป็นเหตุให้โจทก์ ไม่มีอำนาจฟ้อง ได้ # ต้องระวัง #
๒. เจ้าหนี้ผู้รับจำนองขอรับชำระหนี้ ไม่จำต้องบอกกล่าวบังคับจำนอง
เจ้าหนี้ผู้รับจำนอง ขอรับชำระหนี้จำนอง จาการที่เจ้าหนี้รายอื่นยึดทรัพย์จำนองขายทอดตลาด แม้จะถือว่าเป็นการฟ้องบังคับจำนอง แต่ก็ไม่ใช่การบังคับจำนองโดยทั่วไป ผู้รับจำนองจึงไม่จำต้องบอกกล่าวบังคับจำนองก่อน ตามนัยฎีกา 9075/2551
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 9075/2551
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอรับชำระหนี้จำนองโดยขอให้นำเงินที่ได้จากการขายทอดตลาดทรัพย์จำนองมาชำระหนี้จำนองแก่ผู้ร้องก่อนเจ้าหนี้รายอื่น ซึ่งเป็นการร้องขอตาม ป.วิ.พ. มาตรา 289 แม้จะถือเสมือนหนึ่งว่าเป็นคำฟ้องบังคับจำนองซึ่งผู้ร้องจะต้องเสียค่าขึ้นศาลตามตาราง 1 (ค) (เดิม) ท้าย ป.วิ.พ.ก็ตาม แต่ก็มิใช่เป็นการฟ้องบังคับจำนองโดยวิธีทั่วไป เพราะทรัพย์จำนองดังกล่าวได้ถูกโจทก์ดำเนินการบังคับคดียึดทรัพย์ไว้แล้ว และแม้โจทก์กับผู้ร้องจะเป็นบุคคลคนเดียวกัน แต่การที่ผู้ร้องร้องขอรับชำระหนี้จำนอง เป็นการร้องขอเข้ามาตามสิทธิที่กฎหมายบัญญัติรับของไว้ในฐานะที่แตกต่างกัน เมื่อผู้ร้องมิได้ขอให้ยึดทรัพย์จำนองออกขายทอดตลาดตามป.พ.พ.มาตรา 728 ผู้ร้องจึงไม่จำต้องบอกกล่าวบังคับจำนองก่อน
ปรับปรุงแก้ไข / ด้วย มาตรา ๗๒๘ มาการแก้ไข ใหม่ แล้ว