ในปัจจุบันการติดต่อสื่อสารผ่านทางแอพพลิเคชันต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเฟสบุ๊ค ไลน์ หรืออีเมลล์ ต่างเป็นที่ยอมรับของคนในสังคม เพราะมีความสะดวก รวดเร็ว ใช้งานง่าย ผู้คนในสังคมจึงนิยมใช้กันเป็นจำนวนมาก อย่างไรก็ตามก็ทำให้เกิดเป็นประเด็ทางกฎหมายขึ้นด้วยเช่นกัน ดังเช่นกรณีที่มีการนินทาว่าร้ายผู้อื่นผ่านทางแอพพลิเคชันต่างๆ ทำให้ผู้อื่นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น ถูกเกลียดชัง ทำให้เกิดเป็นประเด็นคำถามว่ามีความผิดฐานหมิ่นประมาทโดยการโฆษณาหรือไม่
ประเด็นดังกล่าวมีข้อกฎหมายที่ต้องพิจารณาดังต่อไปนี้
ความผิดฐานหมิ่นประมาท คือ การที่ผู้ใดใส่ความผู้อื่นต่อบุคคลที่สาม โดยประการที่น่าจะทำให้ผู้อื่นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น ถูกเกลียดชัง
การใส่ความคือ การทำให้ปรากฏข้อเท็จจริงโดยอาจเป็นความจริงหรือความเท็จก็ได้ โดยการใส่ความไม่จำกัดวิธี อาจใช้วิธีการ เขียน พูด หรือการวาดภาพก็ได้ หากได้ความว่าการใส่ความผู้อื่นได้กระทำต่อบบุคลที่สาม ประกอบกับน่าจะทำให้ผู้ถูกใส่ความเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น ถูกเกลียดชัง ก็เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทแล้ว
อย่างไรก็ตามหากเป็นข้อความที่เป็นไปไม่ได้อย่างแน่นอน เช่น โจทก์เป็นผีกลับชาติมาเกิด เช่นนี้ก็อาจจะไม่เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาท เนื่องจากความรู้สึกนึกคิดของบุคคคลธรรมดาทั่วไปไม่เชื่อว่าเป็นเช่นนั้น จึงไม่ทำให้ถูกดูหมิ่นหรือถูกเกลียดชังแต่อย่างใด
ความผิดฐานหมิ่นประมาทจะเป็นความผิดสำเร็จต่อเมื่อ ข้อความนั้นไปถึงบุคคลที่สามแล้ว โดยต้องไม่ใช่กรณีที่บุคคลที่สามทราบข้อเท็จจริงนั้นโดยบังเอิญหรือสอดเข้ามาทราบข้อความนั้นเอง มิฉะนั้นจะเป็นกรณีที่ขาดเจตนากระทำความผิด ซึ่งจะทำให้ไม่เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทแต่อย่างใด
ถ้าหากปรากฏข้อเท็จจริงว่าความผิดฐานหมิ่นประมาทได้กระทำโดยการโฆษณา เผยแพร่ออกไปยังสาธารณชนไม่ว่าโดยวิธีใดๆ ก็จะทำให้มีความผิดฐานหมิ่นประมาทด้วยการโฆษณา การที่จะเป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทด้วยการโฆษณานั้นได้มีข้อพิจารณาสำคัญอยู่ที่ว่าต้องเผยแพร่ออกไปยังสาธารณชนหรือประชาชนทั่วไป อันเป็นการทำให้ข้อเท็จจริงที่เป็นการหมิ่นประมาทไปสู่บุคคลภายนอกในลักษณะวงกว้าง พิจารณาถึงลักษณะของการกระทำเป็นสำคัญ ส่วนจะมีบุคคลทราบข้อความนั้นมากน้อยหรือไม่เพียงใด ก็ไม่ใช่สาระสำคัญ
ดังนั้น หากเป็นเพียงการส่งข้อความหมิ่นประมาทลงในไลน์กลุ่ม จะถือเป็นเพียงการส่งข้อความไปยังบุคคลเฉพาะกลุ่ม ไม่ใช่เผยแพร่ไปยังสาธารณชนหรือประชาชน ไม่ถือเป็นการโฆษณา ฉะนั้นแล้ว การส่งข้อความหมิ่นประมาทลงในแอพพลิเคชันไลน์กลุ่ม กรณีดังกล่าว ศาลฎีกาวินิจฉัยว่ามีลักษณะเป็นเพียงการแจ้งหรือไขข่าวไปยังบุคคลเฉพาะกลุ่มที่อยู่ในกลุ่มไลน์เท่านั้น ไม่ถึงกับเป็นการกระจายข่าวไปสู่สาธารณชนหรือประชาชนทั่วไป จึงไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาทด้วยการโฆษณา แต่ยังคงมีความผิดฐานหมิ่นประมาท ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 328
ประมวลกฎหมายอาญา
มาตรา 326 ผู้ใดใส่ความผู้อื่นต่อบุคคลที่สาม โดยประการที่น่าจะทำให้ผู้อื่นนั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง ผู้นั้นกระทำความผิดฐานหมิ่นประมาท ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสองหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
มาตรา 328 ถ้าความผิดฐานหมิ่นประมาทได้กระทำโดยการโฆษณาด้วยเอกสาร ภาพวาด ภาพระบายสี ภาพยนตร์ ภาพหรือตัวอักษรที่ทำให้ปรากฎไม่ว่าด้วยวิธีใด ๆ แผ่นเสียง หรือสิ่งบันทึกเสียง บันทึกภาพ หรือบันทึกอักษรกระทำโดยการกระจายเสียง หรือการกระจายภาพ หรือโดยกระทำการป่าวประกาศด้วยวิธีอื่น ผู้กระทำต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสองปี และปรับไม่เกินสองแสนบาท
คำพิพากษาฎีกาที่ 1612/2564 ความผิดฐานหมิ่นประมาทโดยการโฆษณาตาม ป.อ. มาตรา 328 ผู้กระทำต้องเผยแพร่ข้อความอันเป็นการหมิ่นประมาทออกไปยังสาธารณชน หรือประชาชนทั่วไป การที่จำเลยส่งข้อความลงในแอปพลิเคชั่นไลน์ซึ่งมีลักษณะเป็นเพียงเจตนาการแจ้งหรือไขข่าวไปยังเฉพาะกลุ่มบุคคลซึ่งอยู่ในกลุ่มไลน์เท่านั้น ยังไม่ถึงกับเป็นการกระจายข่าวไปสู่สาธารณชนหรือประชาชนทั่วไป คดีโจทก์ไม่มีมูลความผิดตาม ป.อ. มาตรา 328 คงเป็นความผิดตามมาตรา 326
คำพิพากษาฎีกาที่ 5276/2562 การใส่ความผู้อื่นต่อบุคคลที่สามโดยประการที่น่าจะทำให้ผู้อื่นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง อันจะเป็นความผิดฐานหมิ่นประมาท ตาม ป.อ. มาตรา 326 และมาตรา 328 ต้องเป็นการใส่ความระบุถึงตัวบุคคลผู้ถูกใส่ความเป็นการยืนยันรู้ได้แน่นอนว่า บุคคลที่ถูกใส่ความเป็นใคร หรือหากไม่ระบุถึงผู้ที่ถูกใส่ความโดยตรง การใส่ความนั้นก็ต้องได้ความว่าหมายถึงบุคคลใดบุคคลหนึ่งโดยเฉพาะ
ความผิดฐานหมิ่นประมาทโดยการโฆษณาตาม ป.อ. มาตรา 328 ผู้กระทำต้องเผยแพร่ข้อความอันเป็นการหมิ่นประมาทออกไปยังสาธารณชน หรือประชาชนทั่วไป การที่จำเลยส่งข้อความลงในแอปพลิเคชั่นไลน์ กลุ่มโพสต์นิวออนไลน์ มีลักษณะเป็นเพียงเจตนาการแจ้งหรือไขข่าวไปยังเฉพาะกลุ่มบุคคลซึ่งอยู่ในกลุ่มไลน์เท่านั้น ยังไม่ถึงกับเป็นการกระจายข่าวไปสู่สาธารณชนหรือประชาชนทั่วไป คดีโจทก์ไม่มีมูลความผิดตาม ป.อ. มาตรา 328