พินัยกรรม คือการแสดงเจตนากำหนดการเผื่อตายในเรื่องทรัพย์สินของตนหรือในการต่างๆ ซึ่งจะเกิดผลบังคับได้เมื่อผู้ทำพินัยกรรมตาย
ตัวอย่างเช่น นายหล่อได้เขียนพินัยกรรมว่า “ หากข้าพเจ้าตายให้ทรัพย์สินทุกอย่างของข้าพเจ้าตกได้แก่ นางสวย ภรรยาของข้าพเจ้า แต่ผู้เดียว” เป็นพินัยกรรมที่นายหล่อได้ทำขึ้นยกทรัพย์สินทั้งหมดที่มีให้กับนางสวยภรรยาแต่เพียงผู้เดียว เมื่อต่อมานายหล่อประสบอุบัติเหตุถึงแก่ความตายพินัยกรรมฉบับนี้จึงบังคับได้ตามกฎหมาย
บุคคลที่จะทำพินัยกรรมได้ต้องมีอายุครบสิบห้าปีบริบูรณ์ขึ้นไป โดยการทำพินัยกรรมนี้บุคคลที่มีอายุครบสิบห้าปีบริบูรณ์แล้วสามารถทำพินัยกรรมเองได้เลยไม่ต้องได้รับความยินยอมจากบิดามารดาแต่อย่างใด
ท่านที่สนใจ ศึกษาเพิ่มเติมได้ตามกฎหมายและคำพิพากษาฎีกาที่เกี่ยวข้อง ดังนี้
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา1646 บุคคลใดจะแสดงเจตนาโดยพินัยกรรมกำหนดการเผื่อตายในเรื่องทรัพย์สินของตนเอง หรือในการต่าง ๆ อันจะให้เกิดเป็นผลบังคับได้ตามกฎหมายเมื่อตนตายก็ได้
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 25 ผู้เยาว์อาจทำพินัยกรรมได้เมื่ออายุสิบห้าปีบริบูรณ์
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 6289/2538 พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานให้ความหมายคำว่า”พินัยกรรม” ไว้ว่า “เอกสารแสดงเจตนากำหนดการเผื่อตายในเรื่องทรัพย์สินหรือในการต่าง ๆ อันจะให้เกิดเป็นผลบังคับได้ตามกฎหมายเมื่อผู้ทำพินัยกรรมตาย”การที่มารดาโจทก์จำเลยทำหนังสือโดยเรียกหนังสือนั้นว่าพินัยกรรมและใช้ถ้อยคำว่า “…ขอ…ยกทรัพย์สินของข้าพเจ้าทั้งหมด…ให้แก่ บ.แต่เพียงผู้เดียว…”นั้น ตามความเข้าใจของสามัญชนที่เห็นข้อความดังกล่าวย่อมเข้าใจว่า ส.เจตนาจะนำทรัพย์สินของ ส.ทั้งหมดให้แก่ บ. เมื่อ ส.ถึงแก่ความตายแล้ว ข้อความในหนังสือไม่ได้แสดงให้เห็นว่า ส.ตั้งใจยกทรัพย์สินของ ส.ให้แก่โจทก์ตั้งแต่ ส.ยังมีชีวิตอยู่ ข้อความในหนังสือดังกล่าวจึงเป็นการแสดงเจตนากำหนดการเผื่อตายของ ส.เกี่ยวกับทรัพย์สินของ ส. เข้าลักษณะเป็นพินัยกรรมตามกฎหมาย เมื่อปรากฏว่าหนังสือนั้นได้ลงวันเดือนปี ที่ทำขึ้นและ ส.ผู้ทำหนังสือนั้นได้ลงลายมือชื่อไว้ต่อหน้าพยาน 2 คน และพยานผู้เขียน 1 คน โดยพยานทั้ง 3 คน นั้นได้ลงลายมือชื่อรับรองลายมือชื่อของ ส.ไว้ในขณะนั้น หนังสือดังกล่าวจึงเป็นพินัยกรรมซึ่งได้ทำขึ้นถูกต้องตามแบบตาม ป.พ.พ. มาตรา 1656 มีผลใช้ได้โดยสมบูรณ์